آشنایی با بازارهای یک طرفه و دو طرفه در بورس

به صورت کلی در بورس دو نوع بازار وجود دارد:
 

1. بازارهای یک طرفه
2. بازارهای دو طرفه
    

 تاکنون بورس اوراق بهادار تهران یک بازار یک طرفه بوده است.در حالی که، اکثر بورس­های پیشرفته جهانی دو طرفه هستند.

معاملات یک طرفه

 شما در این گونه معاملات ، با خرید یک سهام می توانید پس از مدتی سهام خود را بفروشید.
اگر سهام شما در این مدت افزایش قیمت داشته باشد، شما سود کرده اید و اگر کاهش قیمت داشته باشد، شما ضرر کرده اید.
در این بازار، معامله گران پس از محاسبه ارزش ذاتی سهام مورد نظر، آن را در قیمت پایین تر خریداری کرده و تنها در صورت افزایش قیمت سهام می­ توانند به سود برسند.


معایب بازارهای یک طرفه

• ریسک نقدشوندگی
• گذری شدن بازار سرمایه
• وجود حباب در دوران رونق
• زمان بر بودن دوران رکود بورس

معاملات دو طرفه

در بازارهای دوطرفه با استفاده از ابزار مالی تحت عنوان فروش استقراضی یا فروش تعهدی می ­توان حتی در روند نزولی نیز کسب سود نمود.

فروش استقراضی یا تعهدی

در فروش استقراضی یا تعهدی معامله گران می توانند از افت قیمت‌ سهام نیز سودآوری داشته باشد.
به این صورت که معامله‌گران با پیش‌بینی کاهش قیمت یک سهم آن را به صورت استقراضی فروخته و بعد از کاهش قیمت مدنظر سهم را بازخرید کرده و از اختلاف قیمت آن کسب سود می کنند.
در این روش، رابطه میان فروشنده و مالک اوراق بهادار به شکل استقراض تعریف می‌شود به این معنی که فروشنده با قرض کردن اوراق بهادار از مالک و پرداخت بهره از پیش‌توافق شده، به فروش اوراق بهادار در بازار و پیاده‌سازی استراتژی معاملاتی خود اقدام می‌کند.
بنا به داشتن اشکالات شرعی در این روش معاملاتی به دلیل پرداخت بهره مشخص، راهکار جایگزینی در قالب عقد وکالت برای آن تعریف شده است که متقاضی به وکالت از مالک اوراق بهادار را فروخته و باید در زمانی مشخص به درخواست مالک یا تشخیص خود اوراق بهادار فروخته شده را بازخرید کند.

مزایا بازارهای دو طرفه

• افزایش نقدشوندگی در بورس
• امکان کسب بازدهی هنگام ریزش بازارها
• بیشتر شدن نقش تحلیل در تصمیمات سرمایه ‌گذاری
• جلوگیری از ایجاد حباب در بازار بورس و سهام شرکت‌های مختلف